متن کامل کتاب نظريه تربيتي اسلام ; فصل14:شاخصهای رشد استعدادهای خاص انسانی

1645 1396/02/01

فصل14

شاخصهاي رشد استعدادهاي خاص‌ انساني‌

استعدادهاي‌ عقلي‌، قلبي‌، و ارادي‌ اگر به‌ اندازه‌اي‌ رشد كند كه‌ فقط‌ بتواند مانع‌ از فسادگسيختگي‌ نيروي‌ غريزي‌ شوند استعدادها و گرايشات‌ فطري‌ ويژه‌ انساني‌ در رفتار انسان‌ متجلي‌مي‌گردند گرايشات‌ فطري‌ انسان‌ عبارتند از:

                   1ـ استعداد خداپرستي‌، خداجويي‌، كمال‌ خواهي‌، عشق‌ و پرستش‌ تا مرحله‌ شهادت‌

                   2ـ استعدا خيراخلاقي‌ و ملكات‌ فاضله‌

                   3ـ استعداد زيبادوستي‌

                   4ـ استعداد حقيقت‌ جويي‌ و علم‌ دانايي‌

                   5ـ استعداد خلاقيت‌ و ابتكار

                   ميتوان‌ ادعا كرد كه‌ استعدادها و گرايشات‌ مذكور جامع‌ تمامي‌ گرايشات‌ و استعدادهاي‌انسان‌ است‌، و به‌ هر ميزان‌ كه‌ استعداد عقلي‌ و قلبي‌ و ارادي‌، رشد بيشتري‌ كند گرايشات‌ واستعدادهاي‌ مذكور در رفتار انسان‌ بارزتر و شديدتر، گسترده‌تر و عميق‌تر مي‌گردد.

                   آنچه‌ در زير آمده‌ است‌ عناوين‌ و نمونه‌ رفتارهايي‌ است‌ كه‌ با پرورش‌ نيكو و تربيت‌ صحيح‌و بالنده‌ نيروهاي‌ شش‌ گانه‌ انسان‌ در رفتار متربي‌ ظاهر خواهد شد.

                   هر يك‌ از رفتارهاي‌ زير معرف‌ يك‌ يا چند گرايش‌ از گرايشات‌ اصلي‌ انسان‌ است‌ كه‌ به‌ دليل‌تربيت‌ صحيح‌ نيروهاي‌ جسمي‌، غريزي‌، قلبي‌ و ارادي‌ فرصت‌ ظهور و بروز يافته‌اند.

                   1ـ اميد و رجاءقلبي‌،عقلي‌

                   2ـ اعتماد به‌ نفس‌عقلي‌،قلبي‌

                   3ـ بزرگواري‌قلبي‌

                   4ـ غيرت‌عقلي‌،قلبي‌

                   5ـ متانت‌ و وقار و آرامش‌ قلبي‌قلبي‌،عقلي‌،ارادي‌

                   6ـ حسن‌ ظن‌قلبي‌،عقلي‌

                   7ـ خوف‌ از مهارت‌ و عزت‌ حق‌قلبي‌،عقلي‌

                   8ـ كنترل‌ غضب‌ و خشم‌ارادي‌، عقلي‌، قلبي‌

                   9ـ عفو و بخشش‌ارادي‌،عقلي‌،قلبي‌

                   10ـ سخاوت‌قلبي‌، ارادي‌،عقلي‌، جسمي‌

                   11ـ نرم‌ خويي‌ و خوشرويي‌قلبي‌، ارادي‌،عقلي‌، جسمي‌، غريزي‌

                   12ـ فروتني‌ و دوري‌قلبي‌، عقلي‌، ارادي‌

                   13ـ انتخاب‌ كلام‌ احسن‌عقلي‌، قلبي‌، ارادي‌، جسمي‌، ذهني‌

                   14ـ پشيماني‌ از حق‌ و دوري‌ از كتمان‌ حقيقت‌قلبي‌،ارادي‌،عقلي‌

                   15ـ حقيقت‌ جويي‌عقلي‌

                   16ـ زيبادوستي‌قلبي‌

                   17ـ نيكي‌ و نيكوكاري‌قلبي‌،عقلي‌

                   18ـ عبادت‌ و پرستش‌ خداوندقلبي‌،عقلي‌

                   19ـ خلاقيت‌ و ابتكارذهني‌،عقلي‌

                   20ـ انصاف‌ و عدالت‌عقلي‌،قلبي‌،ارادي‌،ذهني‌

                   21ـ نرم‌ دلي‌ و رافت‌قلبي‌

                   22ـ عفت‌ و پاكدامني‌قلي‌،ارادي‌

                   23ـ قناعت‌ و پرهيز از حرص‌ و آزاعقلي‌،ارادي‌

                   24ـ بي‌ نيازي‌ و عزت‌قلبي‌،عقلي‌،ارادي‌

                   25ـ تفكرعقلي‌،قلبي‌،ذهني‌

                   26ـ صداقت‌ و پرهيز از دروغ‌، نيرنگ‌ و خيانت‌ارادي‌،قلبي‌،ذهني‌،قلبي‌

                   27ـ شجاعت‌قلبي‌

                   28ـ خيرخواهي‌،نرم‌ دلي‌ و پرهيز از حسادت‌قلبي‌

                   29ـ تعاون‌ و همكاري‌ و همياري‌جسمي‌،قلبي‌،عقلي‌،ارادي‌

                   30ـ امر به‌ معروف‌ و نهي‌ از منكرارادي‌،عقلي‌،قلبي‌

                   31ـ انس‌ و الفت‌ و خويش‌ دوستي‌قلبي‌

                   32ـ احترام‌ به‌ والدين‌ و خدمت‌ به‌ ايشان‌عقلي‌،ارادي‌،قلبي‌،جسمي‌

                   33ـ رعايت‌ حقوق‌ ديگران‌ارادي‌،عقلي‌

                   34ـ ستر و عيب‌ پوشي‌ارادي‌،عقلي‌

                   35ـ رفع‌ سوء تفاهمات‌ بين‌ ديگران‌ و دوري‌ از سخن‌ چيني‌ و غيبت‌ارادي‌،عقلي‌

                   36ـ كم‌ گويي‌ و پرهيز از رياءارادي‌،عقلي‌

                   37ـ اخلاص‌ و پرهيز از رياء و يكرنگي‌ و دوري‌ از نفاق‌قلبي‌،ارادي‌،عقلي‌

                   38ـ مراقبت‌ از رفتار دروني‌ و بيروني‌ و دوري‌ از غفلت‌عقلي‌،ارادي‌،قلبي‌

                   39ـ تعبد و پرستش‌ و توكل‌قلبي‌

                   40ـ امانتداري‌عقلي‌،جسمي‌،ارادي‌

                   41ـ سرعت‌ انتقال‌ذهني‌

                   42ـ حفظ‌ مطالب‌ذهني‌

                   43ـ دقت‌ نظرذهني‌

                   44ـ استماع‌ صحيح‌ذهني‌

                   45ـ جستجو و كاوش‌ذهني‌

                   46ـ فرزند دوستي‌غريزي‌

                   47ـ حب‌ ذات‌غريزي‌

                   48ـ ميل‌ به‌ جنس‌ مخالف‌غريزي‌

                   49ـ دفاع‌ از خودغريزي‌

                   50ـ پرهيز از دروغ‌ رغيب‌ارادي‌

                   51ـ پرهيز از دزدي‌ و رعايت‌ حقوق‌ ديگران‌ارادي‌

                   52ـ دعا و ذكر و حضور قلب‌قلبي‌،ذهني‌

                   53ـ رضا و شكرقلبي‌

                   54ـ مقاومت‌ و صبرقلبي‌،ارادي‌،عقلي‌

                   55ـ نظافت‌ و طهارت‌ذهني‌،قلبي‌،جسمي‌،ارادي‌،عقلي‌

                   56ـ ولايت‌ و ارادت‌ و اطاعت‌ ائمه‌ معصومين‌ عليهم‌ السلام‌قلبي‌،عقلي‌،ارادي‌

اصلي‌ترين‌ هدفهاي‌ رفتاري‌ در نظام‌ تربيتي‌ اسلام‌

                   1ـ حقيقت‌ جويي‌

                   2ـ عشق‌ و تعبد و پرستش‌ و كمال‌ خواهي‌

                   3ـ خلاقيت‌ و ابتكار

                   4ـ زيبادوستي‌ و جمال‌ خواهي‌

                   5ـ خيرخواهي‌ و نيكي‌

                   6ـ تدوين‌ برنامه‌ها (مرحله‌ ششم‌ طرح‌)

 

 

بازگشت به فهرست کتاب

0 نظر