بسمه تعالي

مؤسسه فرهنگي قرآن و عترت صابره(س)

انجمن نظام شناسي قرآني

انجمن نظام‌شناسي قرآنی در راستای تبیین مبانی نظام‌شناسی و نظام‌سازی قرآنی اقدام به طراحی این مسابقه‌ نموده است تا بدین‌وسیله زمینه حرکت جامعه به سمت نظام‌سازی براساس مبانی قرآنی و ولایی فراهم گردد. امید است به این ترتیب افراد نخبه و صاحب‌نظر و آحاد امت اسلام به این مهم عنایت نموده و ظرفیت‌های جامعه برای نظام‌سازی شکوفا گردد. لازم به ذکر است یکی از اهداف جانبی این مسابقه آن است که مخاطبین با شیوه تدبر در مفاهیم کتاب نهج‌البلاغه آشنا شوند تا بدین‌وسیله انشاءلله از مهجوریت این کتاب شریف کاسته شود.

 لذا از جنابعالی تقاضا دارد با توجه به فرمایشات گرانقدر حضرت علی علیه‌السلام از کتاب نهج‌البلاغه، به سؤالات زیر پاسخ دهید: پاسخ سؤالات خود را می‌توانید از طریق ايميل مؤسسه قرآن و عترت صابره سلام الله علیها (این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید) با عنوان «پاسخ به مسابقه» و یا حضوری به مؤسسه ارسال فرمایید. جوايز آن تعداد از افرادی که تا 8/8/92 به سؤالات مسابقه پاسخ دهند، در جشن غدير و هفتمين همايش «بسوي راهبردهاي قرآني در مديريت و تربيت اسلامي» كه در تاريخ 9/8/92 در كانون شهيد مفتح برگزار خواهد شد، اهدا مي گردد.

*************

1- بر مبنای خطبه 18 نهج‌البلاغه گزینه مناسب را مشخص نمایید: « وَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ يَقُولُ‏ ما فَرَّطْنا فِي الْكِتابِ مِنْ شَيْ‏ءٍ وَ فِيهِ تِبْيَانٌ لِكُلِّ شَيْ‏ءٍ؛ خداى سبحان مى‏فرمايد: «ما در قرآن چيزى را فروگذار نكرديم» و فرمود: «در قرآن بيان هر چيزى است»

الف. نظام اسلام برای تمامی شئون حیات فردی و اجتماعی انسان دارای برنامه است.

ب. اسلام تنها شامل احکام فردی و دعا، زیارت و مطالب اخلاقی است.

ج. اسلام برنامه زندگی و حکومت ندارد.

د. گزینه‌ ب و ج صحیح می‌باشد.

2- خطبه 216 نهج‌البلاغه ناظر به کدام‌یک از موارد زیر می‌باشد؟ « فَجَعَلَها نَظاماً لِألفَتِهِم ؛ ...عظیم‌ترین حقی که خدای منزه بر بندگان فرض کرد، حقّ فرمانروایان بر مردم است و حقّ مردمان بر فرمانروایان تا براساس آن، نظام الفت‌شان برقرار ماند»

الف. اهمیت روابط بین‌فردی 

ب. فلسفه حکومت 

ج. نگاه نظام‌مند ائمه اطهار علیهم السلام به شئون مختلف حیات

د. همه گزینه‌ها صحیح است.

3- منظور از وَ نَظْمِ‏ أَمْرِكُمْ در نامه 47 نهج‌البلاغه چیست؟« أُوصِيكُمَا وَ جَمِيعَ وَلَدِي وَ أَهْلِي وَ مَنْ بَلَغَهُ كِتَابِي بِتَقْوَى اللَّهِ وَ نَظْمِ‏ أَمْرِكُمْ‏؛ شما و تمامی فرزندان و اهل خانه‌ام را، و هر کس که نوشته‌ی من به ایشان می‌رسد، به پارسایی خدا می‌خوانم و به نظم در امورتان»

الف. منظم انجام دادن تمامی امور در زندگی

ب. ضرورت تلاش در راستای اقامه‌ نظام و حكومتی اسلامى در جهان اسلام

ج. اصلاح امور با رعایت تقوا

د. گزینه‌ الف و ب صحیح می‌باشد. 

4- بر اساس خطبه 34 نهج‌البلاغه رابطه مدیریت و تعلیم و تربیت در نظام اسلامی چگونه ترسیم می‌شود؟  « فَأَمَّا حَقُّكُمْ‏ عَلَيَّ فَالنَّصِيحَةُ لَكُمْ وَ تَوْفِيرُ فَيْئِكُمْ‏ عَلَيْكُمْ وَ تَعْلِيمُكُمْ كَيْلَا تَجْهَلُوا وَ تَأْدِيبُكُمْ كَيْمَا تَعْلَمُوا؛ اى مردم، مرا بر شما و شما را بر من حقّى واجب شده است، حق شما بر من، آن كه از خيرخواهى شما دريغ نورزم و بيت‌المال را ميان شما عادلانه تقسيم كنم، و شما را تعلیم دهم تا در امور و معارف دین نادان نباشيد، و شما را تربيت كنم تا راه و رسم زندگى را بدانيد»

الف. نظام تعلیم و تربیت از مدیریت و حکومت جدا است.

ب. مدیریت و رهبری در امّت اسلامی نمی‌تواند از تعلیم و تربیت جدا باشد.

ج. حکومت در هر جامعه‌ای فارغ از این‌که افراد در کدام سیستم تربیتی رشد یافته‌اند می‌تواند متربیان را به سمت اهداف مورد نظر هدایت کند. 

د. گزینه ب و ج صحیح می‌باشد.

5- حکمت 252 ناظر به کدام‌یک از موارد زیر می‌باشد: «قَالَ ع‏ فَرَضَ اللَّهُ الْإِيمَانَ تَطْهِيراً مِنَ الشِّرْكِ وَ الصَّلَاةَ تَنْزِيهاً عَنِ الْكِبْرِ وَ الزَّكَاةَ تَسْبِيباً لِلرِّزْقِ وَ الصِّيَامَ ابْتِلَاءً لِإِخْلَاصِ الْخَلْقِ...؛ فرمود: خدا «ايمان» را براى پاكسازى دل از شرك، و «نماز» را براى پاك بودن از كبر و خودپسندى، و «زكات» را عامل فزونى روزى، و «روزه» را براى آزمودن اخلاص بندگان و ... واجب کرد»

الف. مکتب اسلام احكام تمامی شئونات حیات انسانی را همراه با نظام خاص آن معرفی می‌نماید.

ب. حرف اول در برنامه‌ریزی‌ها و تدبیر شئون حیات در تمامی اعصار، نیروی خرد و عقلانیت بشری است و نه تعالیم وحیانی

ج. به دلیل آن‌که اسلام دین جامع‌الاطراف نیست، ظرفیت نظام‌سازی در عرصه‌های حیات بشری منتفی است.

د.  همه گزینه‌ها صحیح می‌باشد.

6- بر مبنای خطبه 91 چه شاخص‌هایی بیانگر آن است که مکتب اسلام در اصل و اساس نظام‌مند می‌باشد؟ «و منها-قَدَّرَ مَا خَلَقَ فَأَحْكَمَ َتَقْدِيرَهُ‏ وَ دَبَّرَهُ فَأَلْطَفَ تَدْبِيرَهُ وَ وَجَّهَهُ لِوِجْهَتِهِ؛ آنچه را آفريد با اندازه‌گيرى و نظام دقيقى استوار كرد، و با لطف و مهربانى نظم‌شان داد، و با ظرافت خاصی برنامه ریزی نمود و هر پديده را براى همان جهت كه آفريده شد به حركت در آورد»

الف. هم‌جهتی در تمامی نظام هستی

ب. هم‌هدفی در تمامی ارکان واحزاء نظام هستی

ج. حرکت هماهنگ در تمامی اجزاء و  ارکان نظام هستی

د. همه گزینه‌ها صحیح می‌باشد.

7- بر مبنای خطبه 1 اولین و مهمترین كار در نظام اسلامی چه می‌باشد؟ « فَبَعَثَ فِيهِمْ رُسُلَهُ وَ وَاتَرَ إِلَيْهِمْ أَنْبِيَاءَهُ لِيَسْتَأْدُوهُمْ مِيثَاقَ فِطْرَتِهِ وَ يُذَكِّرُوهُمْ مَنْسِيَّ نِعْمَتِهِ وَ يَحْتَجُّوا عَلَيْهِمْ بِالتَّبْلِيغِ وَ يُثِيرُوا لَهُمْ دَفَائِنَ‏ الْعُقُولِ وَ يُرُوهُمْ آيَاتِ الْمَقْدِرَةِ؛ خداوند پيامبران خود را مبعوث فرمود، و هر چندگاه، متناسب با خواسته‏هاى انسان‏ها، رسولان خود را پى‌در‌پى اعزام كرد تا آنان را وادار به ادای پيمان فطرت الهی خویش نمایند و نعمت‏هاى فراموش شده را (که می تواند دنیا و آخرتشان را آباد کند)  به ياد آورند و با ابلاغ احكام الهى، و تبلیغ و ترویج آن حجّت خدا را بر آنها تمام نمايند و توانمندى‏ها و استعدادها و گنجینه های پنهان شده عقل‏ها را آشكار سازند و آیات قدرت خدا و نظام مقدرات را به آنان نشان دهند »

الف. برآورده کردن خواسته‌های مردم

ب. کشف استعدادهای ملکوتی عقل در انسان و تربيت عقلانى افراد (با تربیت وحیانی از عقل)

ج.  رؤیت نظام مند بودن آیات و نشانه های خلقت

د. گزینه ب و ج صحیح می‌باشد.

8- بر اساس خطبه 166 نهج‌البلاغه کدام یک از موارد زیر از اصلی‌ترین عوامل شکست حکومت‌های مسلمین می باشد ؟ «أَيُّهَا النَّاسُ لَوْ لَمْ تَتَخَاذَلُوا عَنْ نَصْرِ الْحَقِّ وَ لَمْ تَهِنُوا عَنْ تَوْهِينِ الْبَاطِلِ لَمْ يَطْمَعْ فِيكُمْ مَنْ لَيْسَ مِثْلَكُمْ وَ لَمْ يَقْوَ مَنْ قَوِيَ عَلَيْكُمْ؛ اى مردم! اگر دست از يارى حق بر نمى‏داشتيد، و در خوار ساختن باطل سستى نمى‏كرديد، هيچ گاه آنان كه به پايه شما نيستند در نابودى شما طمع نمى‏كردند، و هيچ قدرتمندى بر شما پيروز نمى‏گشت»

الف. غفلت مسلمانان نسبت به تدوین نظامی مبتنی بر مکتب اسلام ناب محمدی (ص) در شئون مختلف زندگی در جهت نصرت و یاری کردن حق.

ب. یاری کردن نظام اسلامی و طرد نظامات سکولار

ج. پذیرش مبانی نظامِ جوامع سکولار و به‌کارگیری آن مبانی در عرصه‌های علمی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، خانوادگی و ...

د. گزینه الف و ج صحیح می‌باشد.

9- با توجه به حکمت 109 گزینه مناسب را مشخص نمائید. « قَالَ ع‏ نَحْنُ النُّمْرُقَةُ الْوُسْطَى‏ الَّتِي يَلْحَقُ بِهَا التَّالِي‏ إِلَيْهَا يَرْجِعُ الْغَالِي‏؛ فرمود: ما محور اصلی و شاخص اعتدال و تكيه‌گاه ميانه‏ايم، تا عقب‌ماندگان به ما برسند، و پيش‌تاختگان به ما باز ‏گردند.»

الف. اعتدال‌گرایی یعنی پذیرش تمامی افکار در جامعه

ب. اعتدال‌گرایی یعنی پذیرش نظام ولایی در جامعه

ج. اعتدال‌گرایی حقیقی در جوامع اسلامی، تنها در سایه نظام‌سازی بر مبنای اسلام ناب محمدی صلی ا... علیه و آله و سلم محقق خواهد شد و در غیر این صورت شعاری بیش نیست.

د. گزینه‌ ب و ج صحیح می‌باشد.

10- خطبه 173 نهج‌البلاغه ناظر به کدامیک از موارد زیر می‌باشد؟ « أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّ أَحَقَّ النَّاسِ بِهَذَا الْأَمْرِ أَقْوَاهُمْ عَلَيْهِ وَ أَعْلَمُهُمْ‏ بِأَمْرِ اللَّهِ فِيهِ فَإِنْ شَغَبَ شَاغِبٌ اسْتُعْتِبَ فَإِنْ أَبَى قُوتِلَ وَ لَعَمْرِي لَئِنْ كَانَتِ الْإِمَامَةُ لَا تَنْعَقِدُ حَتَّى يَحْضُرَهَا عَامَّةُ النَّاسِ فَمَا إِلَى ذَلِكَ سَبِيلٌ وَ لَكِنْ أَهْلُهَا يَحْكُمُونَ عَلَى مَنْ غَابَ عَنْهَا ثُمَّ لَيْسَ لِلشَّاهِدِ أَنْ يَرْجِعَ وَ لَا لِلْغَائِبِ أَنْ يَخْتَار؛ اى مردم! سزاوارترين اشخاص به خلافت، آن كسى است كه در تحقّق حكومت نيرومندتر، و در آگاهى از فرمان خدا داناتر باشد، تا اگر آشوب‏گرى به فتنه‌انگيزى برخيزد، به حق باز گردانده شود، و اگر سرباز زد با او مبارزه شود. به جانم سوگند! اگر شرط انتخاب رهبر، حضور تمامى مردم باشد هرگز راهى براى تحقّق آن وجود نخواهد داشت، بلكه آگاهان داراى صلاحيّت و رأى، و اهل حل و عقد (اسلام شناسان ملّت)، رهبر و خليفه را انتخاب مى‏كنند، كه عمل آنها نسبت به ديگر مسلمانان نافذ است، آنگاه نه حاضران بيعت كننده، حق تجديد نظر دارند و نه آنان كه در انتخابات حضور نداشتند حق انتخابى ديگر را خواهند داشت‏»

الف.اساساً ، اولاً تحقق نظر صددرصد افراد جامعه امکان پذیر نیست زیرا همواره عده ای مخالف اند و ثانیاً شناسایی و انتخاب رهبر، امری کاملاً تخصصی است و نمی توان بوسیله ی آراء عمومی به انتخاب احسن دست یافت.

ب. در نظام جوامع اسلامی، شناسایی ویژگی‌های تخصصی برای انتخاب رهبر تنها در توان متخصصین اسلام‌شناس است.

ج. تنها کسانی می‌توانند رهبری را بر عهده گیرند که اسلام‌شناس‌تر، عادل‌تر و آگاه‌تر به اوامر الهی و قوی‌تر در اجرای آن باشند.

د. همه موارد صحیح می‌باشد. 

11- بر مبنای نامه 31 اساسی‌ترین رکن در شکوفایی استعدادهای نوجوانان و جوانان پرورش کدام‌یک از استعدادها و در چه زمانی می‌باشد؟« وَ إِنَّمَا قَلْبُ‏ الْحَدَثِ كَالْأَرْضِ الْخَالِيَةِ مَا أُلْقِيَ فِيهَا مِنْ شَيْ‏ءٍ قَبِلَتْهُ فَبَادَرْتُكَ بِالْأَدَبِ قَبْلَ أَنْ يَقْسُوَ قَلْبُك وَ يَشْتَغِلَ لُبُّك؛ قلب نوجوان چونان زمين كاشته نشده، آماده پذيرش هر بذرى است كه در آن پاشيده شود. پس تربيت الهی تو را آغاز كردم، پيش از آن كه دل تو سخت شود، و عقل تو به افکار و اندیشه ها و اشتغالات دیگر مشغول گردد»

الف. پرورش استعدادهای باطنی و فطری قبل از ورود رسمی نوجوان به جامعه.

ب. پرورش قوای مغزی و درسی در مدرسه و دانشگاه

ج. پرورش قلب روحانی و عقل ملکوتی تا قدرت اراده و انتخاب صحیح پیدا کند قبل از آنکه اندیشه ها و عرصه های جامعه بر او هجوم آورد

د. گزینه الف و ج صحیح می‌باشد.  

12- بر اساس خطبه 1 نهج‌البلاغه کدام فراز بیانگر ضرورت نظام ولایی در جامعه اسلامی است؟

الف. «وَ اصْطَفَى سُبْحَانَهُ مِنْ وَلَدِهِ أَنْبِيَاءَ أَخَذَ عَلَى الْوَحْيِ مِيثَاقَهُم‏؛ خدا پیمان وحی را از پیامبران گرفت تا امانت رسالت را به مردم برسانند.»

ب. «إِلَى أَنْ بَعَثَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ مُحَمَّداً [ص‏] رَسُولَ اللَّهِ ص لِإِنْجَازِ عِدَتِهِ‏ وَ إِتْمَامِ نُبُوَّتِه؛ تا اینکه خداوند برای وفای به عهد خود و کامل گردانیدن دوران نبوت حضرت محمد (ص) را مبعوث کرد.»

ج. «وَ خَلَّفَ فِيكُمْ مَا خَلَّفَتِ الْأَنْبِيَاءُ فِي أُمَمِهَا إِذْ لَمْ يَتْرُكُوهُمْ هَمَلًا بِغَيْرِ طَرِيقٍ وَاضِحٍ وَ لَا عَلَمٍ قَائِم‏؛ رسول خدا، دربین مردم جانشينانى برگزيد كه تمام پيامبران گذشته براى امّت‏هاى خود برگزيدند، زيرا آنان هرگز انسان‏ها را سرگردان رها نكردند و بدون معرّفى راهى روشن و نشانه‏هاى استوار، از ميان مردم نرفتند»

د. همه موارد صحیح می‌باشد.  

13- بر مبنای خطبه 224 برجسته‌ترين نمودار در سيره اميرالمؤمنين علیه‌السلام کدام‌یک از موارد زیر می‌باشد؟ «وَ اللَّهِ لَأَنْ أَبِيتَ‏ عَلَى حَسَكِ السَّعْدَانِ مُسَهَّداً أَوْ أُجَرَّ فِي الْأَغْلَالِ مُصَفَّداً أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ أَنْ أَلْقَى اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ظَالِماً لِبَعْضِ الْعِبَادِ وَ غَاصِباً لِشَيْ‏ءٍ مِنَ الْحُطَامِ وَ كَيْفَ أَظْلِمُ أَحَداً لِنَفْسٍ يُسْرِعُ إِلَى الْبِلَى قُفُولُهَا وَ يَطُولُ فِي الثَّرَى حُلُولُهَا؛ سوگند به خدا، اگر تمام شب را بر روى خارهاى سعدان‏ به سر ببرم، و يا با غل و زنجير به اين سو يا آن سو كشيده شوم، خوش‏تر دارم تا خدا و پيامبرش را در روز قيامت، در حالى ملاقات كنم كه به بعضى از بندگان ستم، و چيزى از اموال عمومى را غصب كرده باشم. چگونه بر كسى ستم كنم براى نفس خويش، كه به سوى كهنگى و پوسيده شدن پيش مى‏رود، و در خاك، زمانى طولانى اقامت مى‏كند؟»

الف. فداکاری و شجاعت

ب. معنویت‌گرایی

ج. اقامه عدل

د. گزینه الف و ج صحیح است.

14- خطبه 209 ناظر به کدام‌یک از موارد زیر می‌باشد: « أَتَرَى اللَّهَ أَحَلَّ لَكَ الطَّيِّبَاتِ وَ هُوَ يَكْرَهُ أَنْ تَأْخُذَهَا أَنْتَ أَهْوَنُ عَلَى اللَّهِ مِنْ ذَلِكَ قَالَ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ هَذَا أَنْتَ فِي خُشُونَةِ مَلْبَسِكَ وَ جُشُوبَةِ مَأْكَلِكَ قَالَ وَيْحَكَ إِنِّي لَسْتُ كَأَنْتَ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى فَرَضَ عَلَى أَئِمَّةِ [الْحَقِ‏] الْعَدْلِ أَنْ يُقَدِّرُوا أَنْفُسَهُمْ‏ بِضَعَفَةِ النَّاسِ كَيْلَا يَتَبَيَّغَ‏ بِالْفَقِيرِ فَقْرُه‏؛ تو مى‏پندارى كه خداوند نعمت‏هاى پاكيزه‏اش را حلال كرده، امّا دوست ندارد تو از آنها استفاده كنى؟ تو در برابر خدا كوچك‏تر از آنى كه اينگونه با تو رفتار كند. (عاصم گفت، اى امير مؤمنان، پس چرا تو با اين لباس خشن، و آن غذاى ناگوار به سر مى‏برى؟ امام فرمود واى بر تو! من همانند تو نيستم، خداوند بر پيشوايان حق واجب كرده كه خود را با مردم ناتوان همسو كنند، تا فقر و ندارى، تنگدست را به هيجان نياورد، و به طغيان نكشاند.»

الف. صاحبان مناصب در نظام اسلامى نبايد زندگی خودشان را با زندگی اعيان، اشراف و متمكّنان جامعه بسنجند.

ب. صاحبان مناصب در نظام اسلامى بايد زندگی خودشان را با زندگی مردمِ ضعيف بسنجند.

ج. در نظام اسلامی شایسته است صرفاً به امور اخروی عنایت شود.  

د.گزینه الف و ب صحیح است. 

15- خطبه 3 ناظر به کدام‌یک از موارد زیر می‌باشد؟: «أَمَا وَ اللَّهِ لَقَدْ تَقَمَّصَهَا فُلَانٌ [ابْنُ أَبِي قُحَافَةَ] وَ إِنَّهُ لَيَعْلَمُ أَنَّ مَحَلِّي مِنْهَا مَحَلُّ الْقُطْبِ‏ مِنَ الرَّحَى؛ آگاه باشيد! به خدا سوگند! ابابكر، جامه خلافت را بر تن كرد، در حالى كه مى‏دانست جايگاه من نسبت به حكومت اسلامى، چون محور آسياب است به آسياب كه دور آن حركت مى‏كند»

الف. شاخص‌های حکمرانی در جامعه

ب. فلسفه حکومت‌

ج. اهمیت نقش ولی در نظام اسلامی

د. همه موارد صحیح می‌باشد.   

16- با توجه به خطبه 131 عامل هلاکت امت اسلامی چیست؟ « وَ لَا الْحَائِفُ‏ لِلدُّوَلِ‏ فَيَتَّخِذَ قَوْماً دُونَ قَوْمٍ وَ لَا الْمُرْتَشِي فِي الْحُكْمِ فَيَذْهَبَ بِالْحُقُوقِ وَ يَقِفَ بِهَا دُونَ الْمَقَاطِعِ وَ لَا الْمُعَطِّلُ لِلسُّنَّةِ فَيُهْلِكَ الْأُمَّة؛ و نه كسى كه در تقسيم بيت المال عدالت ندارد زيرا در اموال و ثروت آنان حيف و ميل مى‏كند و گروهى را بر گروهى مقدّم مى‏دارد، و رشوه خوار در قضاوت نمى‏تواند امام باشد زيرا كه براى داورى با رشوه گرفتن حقوق مردم را پايمال، و حق را به صاحبان آن نمى‏رساند، و آن كس كه سنّت پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را ضايع مى‏كند لياقت رهبرى ندارد زيرا كه امّت اسلامى را به هلاكت مى‏كشاند.»

الف.  وجود اختلاف طبقاتی در جامعه

ب. عدم عدالت در تقسیم بیت‌المال

ج. تعطیل کردن نظام و سنت پیامبر (ص) توسط رهبران جامعه

د. سستی و عدم تدبیر رهبر در اداره امور

17- بر مبنای خطبه 2 نهج‌البلاغه کدام‌یک از راهبردهای زیر می‌تواند نسخه درمان جهالت بشر برای همه دوران‌ها به‌شمار آید؟ « وَ النَّاسُ فِي فِتَنٍ‏ انْجَذَمَ‏ فِيهَا حَبْلُ الدِّينِ وَ تَزَعْزَعَتْ سَوَارِي الْيَقِينِ‏ وَ اخْتَلَفَ النَّجْرُ وَ تَشَتَّتَ الْأَمْرُ وَ ضَاقَ الْمَخْرَجُ وَ عَمِيَ الْمَصْدَرُ فَالْهُدَى خَامِلٌ وَ الْعَمَى شَامِل؛ خدا پيامبر اسلام را زمانى فرستاد كه مردم در فتنه‏ها گرفتار شده، رشته‏هاى دين پاره شده و ستون‏هاى ايمان و يقين ناپايدار بود. در اصول دين اختلاف داشته، و امور مردم پراكنده بود، راه رهايى دشوار و پناهگاهى وجود نداشت، چراغ هدايت بى نور، و كور دلى همگان را فرا گرفته بود.»

الف. نظام‌سازی بر مبنای خرد جمعی

ب. نظام‌سازی بر اساس مبانی قرآنی و اندیشه های وحیانی

ج. نظام‌سازی بر مبنای اصول، اهداف و برنامه‌ریزی‌های جامعه جهانی

د. گزینه الف و ب صحیح می‌باشد.

18- بر مبنای نامه 6 نهج‌البلاغه گزینه مناسب را مشخص نمایید: «إِنَّهُ بَايَعَنِي‏ الْقَوْمُ الَّذِينَ بَايَعُوا أَبَا بَكْرٍ وَ عُمَرَ وَ عُثْمَانَ عَلَى مَا بَايَعُوهُمْ‏عَلَيْهِ فَلَمْ يَكُنْ لِلشَّاهِدِ أَنْ يَخْتَارَ وَ لَا لِلْغَائِبِ أَنْ يَرُدَّ وَ إِنَّمَا الشُّورَى لِلْمُهَاجِرِينَ وَ الْأَنْصَارِ فَإِنِ اجْتَمَعُوا عَلَى رَجُلٍ وَ سَمَّوْهُ إِمَاماً كَانَ ذَلِكَ لِلَّهِ رِضًا ؛ همانا كسانى با من بيعت كرده‏اند كه با ابابكر و عمر و عثمان، با همان شرايط بيعت كردند، پس آن كه در بيعت حضور داشت نمى‏تواند خليفه‏اى ديگر انتخاب كند، و آن كس كه غايب بود نمى‏تواند بيعت مردم را نپذيرد. همانا شوراى مسلمين از آن مهاجرين و انصار است‏، پس اگر بر حکومت و مدیریت كسى گرد آمدند، و او را امام(مدیر) خود خواندند، خشنودى خدا هم در آن است»

الف. مشروعیت و مقبولیت حکومت در نظام اسلامی، الهی و وابسته به امر خدا است.

ب. مشروعیت حکومت در نظام اسلامی مردمی است.

ج. مشروعیت حکومت در نظام اسلامی وابسته به امر خدا و مقبولیت حکومت وابسته به بیعت مردم است.

د. گزینه الف و ب صحیح است.

19- حکمت  252 ناظر به کدام‌یک از موارد زیر می‌باشد: «وَ الْأَمَامةَ نِظَاماً لِلْأُمَّةِ وَ الطَّاعَةَ تَعْظِيماً لِلْإِمَامَة. و «امامت» را براى سامان يافتن امور امّت، و «فرمانبردارى از امام» را براى ایجاد اقتدار مقام رهبرى، واجب كرد.»

الف. ولایت، عامل اساسی در نظام اسلامی است.

ب. اطاعت، عامل اساسی در نظام اسلامی است.

ج. امت عامل اساسی در نظام اسلامی است.

د. همه موارد صحیح می‌باشد.   

20- در خطبه 147 نهج‌البلاغه، حضرت علی علیه‌السلام از مظلومیت قرآن و پیروان آن خبر می‌دهند؛ به نظر شما کدام یک از موارد زیر از اصلی‌ترین راهبردهای خروج قرآن از مهجوریت می‌باشد؟

«وَ إِنَّهُ سَيَأْتِي عَلَيْكُمْ مِنْ بَعْدِي زَمَانٌ لَيْسَ فِيهِ شَيْ‏ءٌ أَخْفَى مِنَ الْحَقِّ وَ لَا أَظْهَرَ مِنَ الْبَاطِلِ وَ لَا أَكْثَرَ مِنَ الْكَذِبِ عَلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ لَيْسَ عِنْدَ أَهْلِ ذَلِكَ الزَّمَانِ سِلْعَةٌ أَبْوَرَ مِنَ الْكِتَابِ إِذَا تُلِيَ حَقَّ تِلَاوَتِهِ وَ لَا أَنْفَقَ مِنْهُ‏ إِذَا حُرِّفَ عَنْ مَوَاضِعِهِ وَ لَا فِي الْبِلَادِ شَيْ‏ءٌ أَنْكَرَ مِنَ الْمَعْرُوفِ وَ لَا أَعْرَفَ مِنَ الْمُنْكَرِ فَقَدْ نَبَذَ الْكِتَابَ حَمَلَتُهُ وَ تَنَاسَاهُ‏ حَفَظَتُهُ فَالْكِتَابُ يَوْمَئِذٍ وَ أَهْلُهُ طَرِيدَانِ مَنْفِيَّانِ ؛ همانا پس از من روزگارى بر شما فراخواهد رسيد كه چيزى پنهان‏تر از حق، و آشكارتر از باطل، و فراوان‏تر از دروغ به خدا و پيامبرش نباشد. و نزد مردم آن زمان كالايى زيانمندتر از قرآن نيست اگر آن را درست بخوانند و تفسير كنند، و متاعى پرسودتر از قرآن يافت نمى‏شود آنگاه كه آن را تحريف كنند و معانى دلخواه خود را رواج دهند. در شهرها چيزى ناشناخته‏تر از معروف، و شناخته‏تر از منكر نيست، حاملان قرآن، آن را واگذاشته و حافظان قرآن، آن را فراموش مى‏كنند، پس در آن روز قرآن و پيروانش از ميان مردم رانده و مهجور مى‏گردند»

الف. بررسی عملکرد برنامه‌های انجام شده در کشورهای اسلامی و تطبیق آن با استانداردهای جهانی

ب. آشنایی مسلمانان به خصوص مسئولین جوامع اسلامی با مبانی قرآنی و طراحی نظام جامع قرآنی برای مدیریت جهان اسلام

ج. نظام‌سازی برای شئون مختلف زندگی بر اساس علوم مدرن 

د. گزینه الف و ج صحیح می‌باشد. 

21- توجه به اعتدال‌گرایی و وحدت از جمله مفاهیم کلیدی در فرمایشات حضرت علی‌علیه‌السلام در خطبه 127 می‌باشد؛ به نظر شما چگونه می‌توان شاخص اعتدال‌گرایی حقیقی و وحدت کلمه را در جوامع اسلامی بدست آورد و  محقق نمود؟ « خَيْرُ النَّاسِ فِيَّ حَالًا النَّمَطُ الْأَوْسَطُ فَالْزَمُوهُ وَ الْزَمُوا السَّوَادَ الْأَعْظَمَ فَإِنَّ يَدَ اللَّهِ مَعَ الْجَمَاعَةِ وَ إِيَّاكُمْ وَ الْفُرْقَةَ ؛ بهترين مردم درباره من مردم معتدل هستند، پس ملازم راه وسط باشيد و با اكثريت همراه شويد، كه دست خدا بر سر جماعت است، و از تفرقه و جدايى بپرهيزيد»

الف. شاخص اعتدال و وحدت، اندیشه و سیره ی حضرت امیرالمومنین علیه السلام است

ب. استفاده از تمامی نظریه‌ها و اندیشه‌ها در عرصه مدیریت‌ها و برنامه‌ریزی‌ها

ج. نظام‌سازی بر محور اندیشه و سیره ی طیبه ی حضرت امیر المومنین علیه السلام برای نیل به وحدت

د. گزینه‌ الف و ج صحیح می‌باشد.

22- با توجه به خطبه 158 نهج‌البلاغه،کدام گزینه صحیح می‌باشد« فَجَاءَهُمْ بِتَصْدِيقِ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ النُّورِ الْمُقْتَدَى بِهِ ذَلِكَ الْقُرْآنُ فَاسْتَنْطِقُوهُ‏ وَ لَنْ يَنْطِقَ وَ لَكِنْ أُخْبِرُكُمْ عَنْهُ أَلَا إِنَّ فِيهِ عِلْمَ مَا يَأْتِي وَ الْحَدِيثَ عَنِ الْمَاضِي وَ دَوَاءَ دَائِكُمْ وَ نَظْمَ مَا بَيْنَكُم‏؛ پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به ميان خلق آمد در حالى كه كتاب‏هاى پيامبران پيشين را تصديق كرد، و با «نورى» هدايتگر انسان‌ها شد كه همه بايد از آن اطاعت نمايند، و آن، نور قرآن كريم است. از قرآن بخواهيد تا سخن گويد، كه هرگز سخن نمى‏گويد، امّا من شما را از معارف آن خبر مى‏دهم، بدانيد كه در قرآن علم آينده، و حديث روزگاران گذشته است، شفا دهنده دردهاى شما، و سامان دهنده امور فردى و اجتماعى شما است»

الف. در راستای استخراج مبانی برای نظام‌سازی در جوامع اسلامی؛ باید ازکلیه فرهنگ‌ها و اندیشه ها بهره جست تا به نتیجه ای کامل و به روز  دست یافت.

ب. قرآن‌ و سیره اهل‌البیت علیهم‌السلام، مصادیق عینی نظام‌شناسی و الگویی برای نظام‌سازی‌ در جوامع اسلامی هستند.  

ج. استخراج مبانی نظام‌سازی از کلیه متون علمی باید با پشتوانه شاخص‌های قرآنی و روایی عیارسنجی شوند.

د. گزینه‌ ب و ج صحیح می‌باشد.

23- بر مبنای حکمت 147 در نظام اسلامی محور اصلی در ادراکات انسانی کدام‌یک از استعدادهای زیر می‌باشد؟« قَالَ يَا كُمَيْلَ بْنَ زِيَادٍ إِنَّ هَذِهِ الْقُلُوبَ أَوْعِيَةٌ فَخَيْرُهَا أَوْعَاهَا فَاحْفَظْ عَنِّي مَا أَقُولُ لَك‏... هَا إِنَّ هَاهُنَا لَعِلْماً جَمّاً وَ أَشَارَ بِيَدِهِ إِلَى صَدْرِهِ لَوْ أَصَبْتُ لَهُ حَمَلَةً بَلَى [أُصِيبُ‏] أَصَبْتُ لَقِناً غَيْرَ مَأْمُونٍ عَلَيْهِ مُسْتَعْمِلًا آلَةَ الدِّينِ لِلدُّنْيَا وَ مُسْتَظْهِراً بِنِعَمِ اللَّهِ عَلَى عِبَادِهِ وَ بِحُجَجِهِ عَلَى أَوْلِيَائِه‏؛ فرمود) اى كميل بن زياد! اين قلب‏ها بسان ظرف‌هايى هستند، كه بهترين آنها، فراگيرترين آنهاست، پس آنچه را مى‏گويم نگاه‏دار: بدان كه در اينجا (اشاره به سينه مبارك كرد) دانش فراوانى انباشته است، اى كاش كسانى را مى‏يافتم كه مى‏توانستند آن را بياموزند؟ آرى تيز‌هوشانى مى‏يابم امّا مورد اعتماد نمى‏باشند، دين را وسيله دنيا قرار داده، و با نعمت‏هاى خدا بر بندگان، و با برهان‏هاى الهى بر دوستان خدا فخر مى‏فروشند»

الف. استعداد مغزی

ب. استعداد قلبی

ج. استعداد ذهنی

د. استعداد زیستی

24- خطبه 185 ناظر به کدام‌یک از موارد زیر می‌باشد؟ « فَالطَّيْرُ مُسَخَّرَةٌ لِأَمْرِهِ أَحْصَى عَدَدَ الرِّيشِ‏ مِنْهَا وَ النَّفَسِ وَ أَرْسَى قَوَائِمَهَا عَلَى النَّدَى‏ وَ الْيَبَسِ وَ قَدَّرَ أَقْوَاتَهَا وَ أَحْصَى أَجْنَاسَهَا فَهَذَا غُرَابٌ وَ هَذَا عُقَابٌ وَ هَذَا حَمَامٌ وَ هَذَا نَعَامٌ دَعَا كُلَّ طَائِرٍ بِاسْمِهِ وَ كَفَلَ لَهُ بِرِزْقِهِ وَ أَنْشَأَ السَّحَابَ الثِّقَالَ فَأَهْطَلَ‏ دِيَمَهَا وَ عَدَّدَ قِسَمَهَا فَبَلَّ الْأَرْضَ بَعْدَ جُفُوفِهَا وَ أَخْرَجَ نَبْتَهَا بَعْدَ جُدُوبِهَا؛ پرندگان رام فرمان اويند، و از تعداد پرها و نفس‏هاى پرندگان آگاه است، برخى را پرنده آبى و گروهى را پرنده خشكى آفريد، و روزى آنها را مقدّر فرمود، و اقسام گوناگون آنها را مى‏داند، اين كلاغ است و آن عقاب، اين شتر مرغ است و آن كبوتر. هر پرنده‏اى را با نام خاصّى فرا خواند، و روزى‏اش را فراهم كرد. خدايى كه ابرهاى سنگين را ايجاد، و باران‏هاى پى در پى را فرستاد، و سهم باران هر جايى را معيّن فرمود، زمين‏هاى خشك را آبيارى كرد، و گياهان را پس از خشكسالى روياند»

الف. در نگاه اهل‌البیت علیهم‌السلام تمامی جوانب زندگی از نقشه‌ای نظام‌مند و هماهنگ با نظام هستی و از فلسفه و اهدافی مشخص پیروی می‌کنند

در این عالم همه چیز مرتب شده و قابل تغییر نیست.

ب.  اسلام مکتب انسان‌ساز است.

ج. در نگاه اهل‌البیت علیهم‌السلام خلقت هستی متنوع است.

د. گزینه ب و ج صحیح است.

25- حضرت علی علیه‌السلام در خطبه شریفه50، خبر از علل پیدایش فتنه‌ها در جوامع اسلامی می‌دهند؛ به نظر شما در شرایط کنونی، راه برون‌رفت از این فتنه‌ها چیست؟ «إِنَّمَا بَدْءُ وُقُوعِ الْفِتَنِ أَهْوَاءٌ تُتَّبَعُ وَ أَحْكَامٌ تُبْتَدَعُ يُخَالَفُ فِيهَا كِتَابُ اللَّهِ وَ يَتَوَلَّى عَلَيْهَا رِجَالٌ رِجَالًا عَلَى غَيْرِ دِينِ اللَّهِ فَلَوْ أَنَّ الْبَاطِلَ خَلَصَ مِنْ مِزَاجِ الْحَقِّ لَمْ يَخْفَ عَلَى الْمُرْتَادِينَ وَ لَوْ أَنَّ الْحَقَّ خَلَصَ مِنْ لَبْسِ الْبَاطِلِ انْقَطَعَتْ عَنْهُ أَلْسُنُ الْمُعَانِدِينَ وَ لَكِنْ يُؤْخَذُ مِنْ هَذَا ضِغْثٌ وَ مِنْ هَذَا ضِغْثٌ فَيُمْزَجَانِ فَهُنَالِكَ يَسْتَوْلِي الشَّيْطَانُ عَلَى أَوْلِيَائِهِ وَ يَنْجُو الَّذِينَ سَبَقَتْ لَهُمْ مِنَ اللَّهِ الْحُسْنى؛ همانا آغاز پديد آمدن فتنه‏ها، هوا پرستى، و بدعت گذارى در احكام آسمانى است، نوآورى‏هايى كه قرآن با آن مخالف است، و گروهى «با دو انحراف ياد شده» بر گروه ديگر سلطه و ولايت يابند، كه بر خلاف دين خداست. پس اگر باطل با حق مخلوط نمى‏شد، بر طالبان حق پوشيده نمى‏ماند، و اگر حق از باطل جدا و خالص مى‏گشت زبان دشمنان قطع مى‏گرديد»

الف. نظام‌های علمی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، خانوادگی، اقتصادی، ورزشی و ... در جوامع اسلامی را باید بر طبق نظام‌هایی (نظیر نظام المپیک، یونیسف، فائو، یونسکو و ... ) که توسط تمدن های پیشرفته و برتر جهان ساخته و پرداخته و مدیریت می‌شود، طراحی و تدوین نماییم.  

ب. با جوامع کفر و سکولار باید قطع رابطه کنیم

ج. آموزه‌های اسلام و به ویژه مکتب اهل بیت علیهم‌السلام را به مدل مناسب در راستای تأسیس نظامی کامل و جامع تبدیل نماییم

د. همه گزینه‌ها صحیح می‌باشد.